Ο
Καρκίνος ήταν Αθηναίος ποιητής.
Στρατηγός
επίσης των Αθηναίων, τέθηκε επικεφαλής 100 τριήρεων και 1000 οπλιτών στην
εκστρατεία στα πελοποννησιακά παράλια προκειμένου να δημιουργήσουν
αντιπερισπασμό στην εισβολή των Λακεδαιμονίων στην Αττική (το 431 π.Χ.).
Ο
Αριστοφάνης τον αναφέρει στις κωμωδίες του «Νεφέλες», «Σφήκες» και «Ειρήνη».
Στο
Λεξικό Σούδα αναφέρεται σαν συνθέτης του δράματος «Μύης» και ο Αθήναιος τον
ονομάζει ως έναν από τους παλαιούς δραματικούς (μαζί με τον Θέσπη, τον Πρατίνα,
τον Φρύνιχο) που ήταν παράλληλα και διδάσκαλοι της ορχηστρικής.
Ο
Καρκίνος είχε τρεις γιούς, τον Ξενοκλή, τον Ξενότιμο και τον Δημότιμο
(αναφέρεται και ένας τέταρτος γιός, ο Ξέναρχος). Οι γιοί του Καρκίνου δύσμορφοι
και με μικρό ανάστημα έγιναν αντικείμενο χλευασμού των κωμωδιογράφων της εποχής
τους.
Ο
Καρκίνος και οι γιοί του, εκτός από τα νέα ορχηστρικά σχήματα εισήγαγαν στις
δραματικές παραστάσεις και τη χρήση μηχανημάτων που δημιουργούσαν υπερφυσικές
εντυπώσεις.
Στην
Εγκυκλοπαίδεια Σούδα αναφέρονται οι εξής πληροφορίες:
kappa.396 Καρκίνος͵ ποιητὴς Ἀττικός.
σκώπτει δέ τις Καρκίνου παῖδας οὕτως· ὄρτυγας οἰκογενεῖς͵ γυλιαύχενας ὀρχηστάς͵
ναννοφυεῖς͵ σφυράδων ἀποκνίσματα͵ μηχανοδίφας. καὶ γὰρ ἔφασχ΄ ὁ πατὴρ γαλῆν τῆς
ἑσπέρας ἀπάγξαι. λέγει δὲ ὄρτυγας μὲν διὰ τὸ ἐριστικόν· τοιοῦτοι γὰρ οἱ ὄρτυγες.
οἰκογενεῖς δὲ ἀντὶ τοῦ ἐσκιατραφημένους͵ ὡς ἂν εἴποις ὄρνιθας οἰκογενεῖς.
γυλιαύχενας δέ͵ τουτέστι μακροτραχήλους· γύλιος γὰρ στρατιωτικόν ἐστι πλέγμα
ἐπίμηκες. κολοβὸν οὖν εἰκὸς εἶναι αὐτοῖς τὸ ὅλον σῶμα͵ τὸν δὲ τράχηλον μακρόν͵
ἢ αὐχένας οὐκ ἔχοντας͵ καθάπερ ὁ γύλιος· ὡς μικροὺς οὖν καὶ γογγυλώδεις
σκώπτει. ἐχόρευον δὲ οὗτοι τῷ πατρί. ναννοφυεῖς δὲ ὅτι νάννοι λέγονται οἱ
κολοβοὶ τῶν ἀνθρώπων· οἱ δὲ κολοβοὶ τῶν ἵππων ἴννοι. ὀρχηστὰς δέ· εἰσέφερε γὰρ
αὐτοὺς ὁ πατὴρ ἐν τοῖς δράμασιν ὀρχουμένους. σφυράδων δὲ ἀποκνίσματα͵ ἀντὶ τοῦ
ταπεινοὺς καὶ μικρούς. σφυράδες δέ εἰσι τὰ τῶν αἰγῶν καὶ προβάτων ἀποπατήματα͵
ἡ δὲ σφυρὰς κυάμου ἔχει τὸ μέγεθος. ταύταις οὖν ἀπεικάζει αὐτούς͵ μᾶλλον δὲ
οὐδὲ ταύταις͵ ἀλλὰ τοῖς ἀποκνίσμασιν αὐτῶν καὶ ἀποτμήμασιν. εὐτελίζει οὖν
αὐτοὺς διὰ τὸ βραχύ. ἡ γὰρ τοῦ μικροῦ μερὶς μικρὰ ἢ οὐδὲν ἂν εἴη. μηχανοδίφας
δὲ ἀπὸ μέρους· Ξενοκλῆς γὰρ ὁ Καρκίνου δοκεῖ μηχανὰς καὶ τερατείας εἰσάγειν ἐν
τοῖς δράμασιν· ὃν Πλάτων δωδεκαμήχανόν φησιν. ἢ ἐπειδὴ πολλάκις ὡς τραγῳδοὶ
μηχανικὰ εἰσέφερον͵ ἡνίκα θεοὺς ἐμιμοῦντο ἀνερχομένους ἢ κατερχομένους ἐκ τοῦ
οὐρανοῦ. ὁ πατὴρ δὲ δρᾶμα ἐποίησε Μύας. παρὰ προσδοκίαν͵ τουτέστι μετὰ μόχθου.
γαλῆν δὲ εἶπεν ἀπάγξαι͵ διότι αἱ γαλαῖ νυκτὸς πνίγουσι τοὺς μύας.
Το
μοναδικό απόσπασμα που διασώθηκε από το έργο του:
[ΜΥΗΣ]
INCERTAE FABULAE FRAGMENTUM
θρηνῶν ... τῶν Καρκίνου τις δαιμόνων·
ἰώ μοί μοι
