Εἶθ΄ οὕτως οὖν Ἀλέξανδρος σὺν πάσῃ τῇ δυνάμει
πρὸς τὴν Συρίαν ὥδευε καὶ πρὸς τὰς πόλεις ταύτης͵
ἃς ὑπηκόους ἔσχηκεν αὐτῷ μόνῳ τῷ λόγῳ.
Στρατολογήσας οὖν αὐτὸς χιλίους καταφράκτους͵
πρὸς Τύρον προσεγένετο τὴν οὖσαν ἐν Συρίᾳ.
Ὅθεν
παραντιτάσσονται Τύριοι μᾶλλον τούτῳ͵
μὴ πρὸς τὴν πόλιν εἰσελθεῖν Τύρον ἐῶντες τοῦτον͵
κατὰ χρησμὸν τὸν ἔκπαλαι θρυλλούμενον ἐν τούτοις͵
ὅταν διέλθῃ βασιλεὺς πόλεως Τύρου μέσον͵
κακῶς ἡ πόλις ἅπασα πεσεῖται σὺν Τυρίοις.
Λοιπὸν ἀντέστησαν αὐτῷ καὶ μάχην συνεκρότουν͵
καλῶς περιτειχήσαντες πᾶσαν αὑτῶν τὴν πόλιν·
τῆς μάχης γενομένης δὲ τούτων στερεωτέρας͵
πολλοὺς προσαποκτένουσιν οὗτοι τῶν Μακεδόνων.
Ἡττᾶται γοῦν
Ἀλέξανδρος ἀποστραφεὶς εἰς Γάζαν͵
καὶ πάλιν ἅπαν
στράτευμα καλῶς στρατολογήσας
ἐζήτει Τύρον τάχιστα πορθῆσαι καὶ κακῶσαι.
Ὁρᾷ καθ΄ ὕπνους δ΄ οὖν αὐτὸς τινὰ προσομιλοῦντα
καὶ πρὸς τὴν Τύρον λέγοντα͵ σὺ πρεσβευτὴς μὴ γίνῃ.
Ὁ δ΄ ἀναστὰς ἐξέπεμψε πρὸς τοὺς Τυρίους πρέσβεις͵
σὺν τούτοις δὲ καὶ γράμματα λέγοντα κατὰ λέξιν·
Ὁ βασιλεὺς Ἀλέξανδρος͵ παῖς ἄνακτος Φιλίππου͵
ὅστις καὶ μέγας βασιλεὺς Εὐρώπης καὶ Ἀσίας͵
Θρᾴκης Μακεδονίας τε καὶ τῆς Ἑλλάδος πάσης͵
αὐτοῖς Τυρίοις προσφωνῶ τοῖς ἔμπροσθεν μὴ ζῶσιν.
Ἀρχὴν ἐγὼ ποιούμενος εἰς ἔθνη τῆς Συρίας͵
μετ΄ εὐνομίας ἤθελον εἰρηνικῶς ποιῆσαι.
Πρῶτοι δ΄ ὑμεῖς τυγχάνοντες Τύριοι κατὰ χώραν͵
(οὐ γὰρ τῶν Σύρων κρείττονας ὑμᾶς φημὶ Τυρίους͵
ἀλλ΄ ὡς κειμένους ἐν αὐτῇ τῇ θύρᾳ τῆς Συρίας͵)
μάχην ἐστήσατε πολλὴν ἐμοὶ παραταχθέντες.
Ἀλλὰ μαθήσονται πολλοὶ καλῶς παρὰ Τυρίων
τὴν Ἀλεξάνδρου δύναμιν καὶ φῦλον Μακεδόνων.
Ἔστι δ΄ αὐτὸς ἀληθινὸς χρησμὸς ὁ γεγραμμένος·
ἐγὼ γὰρ διελεύσομαι πόλεως Τύρου μέσον.
Πεσεῖται δ΄ αὕτη παρ΄ ἐμοῦ σὺν πᾶσι τοῖς Τυρίοις.
Ἔρρωσθε σωφρονήσαντες· εἰ δ΄ ἀπαναισχυντεῖτε͵
ὡς δυστυχεῖς φθαρήσεσθε τῷ ξίφει Μακεδόνων.
Αὐτοῦ δὲ τὴν ἐπιστολὴν Τύριοι κατιδόντες
κελεύουσιν ἀνιλεῶς ῥαβδίζεσθαι τοὺς πρέσβεις͵
λέγοντες͵ ποῖος ἐν ὑμῖν Ἀλέξανδρος ὑπάρχει;
Τῶν δὲ λεγόντων πρὸς αὐτοὺς μηδένα τοῦτον εἶναι͵
τοὺς πρέσβεις ἀνεσταύρωσαν κτείναντες παρανόμως.
Ἐζήτει γοῦν Ἀλέξανδρος ὁδῷ ποίᾳ προσέλθῃ
καὶ Τύρον αὐτὴν ἅπασαν ἐκ βάθρων κατασκάψῃ͵
αἷμα δὲ τούτου πρέσβεων καλῶς διεκδικήσῃ.
Ὅθεν πρὸς ὕπνους ἔδοξε πάλιν τῷ Ἀλεξάνδρῳ
ἕνα προπόλων τοῦ Διός͵ Σάτυρον κεκλημένον͵
ἐπιδιδόντα τὸν αὐτὸν τυρὸν ἀπὸ γαλάκτου·
ὃν καὶ λαβὼν Ἀλέξανδρος τούτου ποσὶ συντρίβει.
Προσεῖπε δ΄ οὗτος ἀναστὰς ὀνειροπόλῳ ταῦτα.
Ὁ δέ φησί͵ σοί͵
βασιλεῦ͵ πᾶσα Τυρίων πόλις
ὑπὸ σὴν χεῖρα γένηται κατακυλινδουμένη.
Τὸ δὲ καὶ Σάτυρον αὐτὸν τυρίον σοι διδόναι
καὶ σὲ καταπατήσαντα σοῦ τοῖς ποσὶ κακίστως͵
τὴν Τύρον μέλλεις͵ δέσποτα͵ συντρῖψαι σῇ δυνάμει·
λοιπὸν καταφθαρήσεται τάχει σὺν τοῖς Τυρίοις.
Ταῦτα δ΄ Ἀλέξανδρος μαθὼν καὶ μεθ΄ ἡμέρας πέντε
μάχην Τυρίοις προσβαλὼν μετὰ τῶν στρατευμάτων͵
ἔσχε συμμάχους ἰσχυροὺς τοὺς ἔγγιστα συνόντας
κώμαις μεγάλαις ταῖς τρισὶ Τύρῳ πλησιαζούσαις·
καὶ πάντας τοὺς ἐν τείχεσι τοῖς βέλεσι τιτρώσας͵
οἱ Τύρον προσφυλάττοντες νυκτὸς αὐτὴν προδόντες͵
ὁ βασιλεὺς Ἀλέξανδρος ἔνδον εἰσῆλθε τάχος͵
καὶ ταύτην ἐξεπόρθησε Τυρίους κατασφάττων͵
καταγαγὼν εἰς ἔδαφος πάντα τὰ τείχη Τύρου͵
ἐκδικητὴς γενόμενος τῶν πρέσβεων τῶν τούτου͵
τῶν σταυρωθέντων πρὸ μικροῦ κακῶς παρὰ Τυρίων.
Τύρου δὲ πάντα τὰ κακὰ τὰ γεγονότα τότε
στόμασι πάντων ᾄδεται μέχρι τῆς δεῦρο ταῦτα·
Τὰς τρεῖς οὖν κώμας τὰς αὐτῷ καλῶς συμμαχησάσας
πόλεως μέτρον ἔγραψε͵ Τρίπολιν ὀνομάσας.
Ἐν Τύρῳ δ΄ ἐπιμελητὴν κατέστησε σατράπην
αὐτῆς Φοινίκης
στρατηγὸν ἄριστον ὄντα τοῦτον.
Τὴν Τύρον δὲ παραλαβὼν καὶ ταύτην κατασκάψας͵
πρὸς Ἰουδαίους ἔπεμψε πρέσβεις͵ ζητῶν ἐκ τούτων
συμμάχους ἄνδρας ἰσχυροὺς κατὰ Περσῶν γενναίους.
Οἱ δὲ μὴ τοῦτο πράξαντες ὅλως καταδεχθέντες͵
ὄντες ὡς ὑποχείριοι τῷ τότε τοῦ Δαρείου͵
καὶ ὡς συνθήκας ἔχοντες μὴ μάχεσθαι Δαρείῳ͵
Ἀλέξανδρος μετὰ θυμοῦ πρὸς Ἰουδαίαν ἦλθε.
Τοῦτο μαθὼν ἀρχιερεὺς Ἰάδδιος τῇ κλήσει͵
πᾶσαν περιβαλόμενος τὴν ἱερὰν ἐσθῆτα͵
(πολλαῖς γὰρ ἐκεκόσμητο στολαῖς ἔκπαλαι θείαις)
ἀποκαλύψει θείᾳ τε πρὸς ἔκπληξιν καὶ πίστιν͵
ἦλθε πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον μετὰ παντὸς τοῦ πλήθους.
Ὅθεν καὶ στὰς
ἐφ΄ ὑψηλοῦ τόπου προσεπισήμου
συνάμα κλήρῳ τε παντὶ καὶ πάντων Ἰουδαίων͵
ὅπου ναοῦ καὶ πρόσωπον ἐφαίνετο καλλίστου͵
Ἀλέξανδρον ἠσπάζετο προσκύνησιν δοὺς τούτῳ.
Ἰδὼν δ΄ αὐτὸν
Ἀλέξανδρος πόρρωθεν καὶ τὸ πλῆθος͵
ἅπαντας τούτους ἐν στολαῖς λευκαῖς͵ ἐν δὲ βυσσίναις
ἑστῶτας πάντας ἱερεῖς μετὰ σεμνοῦ τοῦ τρόπου͵
αὐτὸν δὲ τὸν Ἰάδδιον κόσμῳ τῷ διαχρύσῳ
τοῖς πολυτίμοις λίθοις τε πάντῃ κεκοσμημένον͵
φοροῦντα καὶ τὴν κίδαριν ἐπὶ τὴν κάραν τούτου͵
ἔλασμα καὶ τὸ πέταλον ἔχων ἐπὶ τοῖς στέρνοις͵
καταπλαγεὶς Ἀλέξανδρος τῇ ξένῃ θεωρίᾳ
εὐθέως προσεκύνησε τάχιστα προσπηδήσας
τὸ θεῖον ὄνομα Θεοῦ͵ χαίροις͵ ὦ θῦτα͵ φήσας.
Ὅθεν αὐτὸς
ἀρχιερεὺς καὶ πάντες Ἰουδαῖοι
συνάμα κλήρῳ τε παντὶ γνησίως ἐπεβόων͵
τοῦτον κατασπαζόμενοι· τῶν δέ γε τῆς Συρίας
ἀρχόντων τε καὶ σατραπῶν καὶ πάντων ἐκπλαγέντων͵
καὶ διεφθάρθαι τὴν αὐτοῦ γνῶσιν ὑπειληφότων͵
μᾶλλον οὖν Παρμενίωνος θαυμάσαντος μεγάλως
πῶς προσεκύνησεν αὐτὸς ὡς εἷς τῶν ὑπηκόων͵
ἐφώνησεν Ἀλέξανδρος· Φίλοι μου͵ τί θαμβεῖσθε;
Οὐ θύτην προσεκύνησα· Θεὸν γὰρ μᾶλλον τούτου͵
μέγαν Θεὸν τὸν παρ΄ αὐτοῦ τιμώμενον ἐνδόξως͵
τὸν ὑποσχόμενον ἐμοὶ κατὰ τῶν ἐναντίων
διδόναι τὴν βοήθειαν· ἡνίκα γὰρ στρατείαν
ἐκίνησα κατὰ Περσῶν (ὅλως γοῦν οὐκ ἐτόλμων
διὰ τὸ μέγεθος αὐτῶν προσεπεμβῆναι τούτοις)͵
ἐν ὕπνοις ὤφθη μοι Θεὸς ἐν σχήματι τοῦ θύτου͵
θαρρεῖν ἐγκελευόμενος ἐμοί͵ καὶ προθυμίαν
μετὰ σπουδῆς ἐντεθεικὼς ἔφασκέ μοι τοιαῦτα·
Ὦ Μακεδὼν Ἀλέξανδρε͵ Πέρσας σὺ καταστρέψεις.
Ἀφόβως τοίνυν ἄπελθε͵ σοὶ δίδωμι τὴν τούτων
πᾶσαν ἀρχὴν καὶ δύναμιν τελείως ἀπολέσαι.
Καὶ θεασάμενος αὐτὸν πάσῃ στολῇ τοιαύτῃ͵
τὸν ὄνειρον ὑπομνησθεὶς Θεοῦ τὸν προρρηθέντα͵
ἀρτίως προσεκύνησα τὸν θύτην ἀντὶ τούτου.
Καὶ ταῦτα Παρμενίωνι καὶ τοῖς σατράπαις φήσας
ἔρχεται πρὸς [τὴν] Ἰερουσαλὴμ παρεπομένων πάντων͵
παρ΄ Ἰουδαίων τε δεχθεὶς μετ΄ εὐφροσύνης πλείστης͵
ἔφερον καὶ τοῦ Δανιὴλ τὴν βίβλον νομογράφοι͵
λέγοντες πρὸς Ἀλέξανδρον τὴν πρόρρησιν τὴν τούτου͵
ὡς Μακεδόνα δεῖ τινα Περσῶν καθελεῖν κράτος.
Ὃς καὶ περιχαρὴς αὐτὸς γενόμενος ἐκ τούτου͵
ἀνέδραμε πρὸς ἱερὸν καὶ θύει μὲν θυσίαν
Θεῷ͵ καθὼς ἀρχιερεὺς αὐτῷ προσεπιτάττει.
Ἀρχιερέα δ΄ οὖν αὐτὸς καὶ πάντας ἱερέας
τιμήσας ἀξιοπρεπῶς͵ λαμπροῖς τε καὶ μεγάλοις
περικοσμήσας τὸν ναὸν πολυτελέσι δώροις͵
ἐξώρμησε κατὰ Περσῶν ὡς πάρδαλις αὐτίκα͵
τινὰς συμμάχους προσλαβὼν ἄνδρας ἐξ Ἰουδαίων͵
ἐν οἷς ὑπῆρχέ τις ἀνὴρ Μοσόμαχος τῇ κλήσει͵
ἄριστος ὢν κατὰ ψυχὴν εὔστοχός τε τοξότης͵
ἀνδρεῖος͵ θαυμαστότατος͵ Ἑβραίων ὑπερέχων·
ὃς τοῦ στρατοῦ βαδίζοντος ἐπὶ τὴν Βαβυλῶνα͵
καὶ μάντεώς τινος αὐτοῖς προσορνιθευομένου
καὶ πάντας κατεπέχοντος͵ ἠρώτα τὴν αἰτίαν
παραμονῆς τῆς τοῦ λαοῦ Μοσόμαχος μαθέσθαι.
Αὐτὸς δ΄ ὁ μάντις πρὸς αὐτὸν δεικνύων ὄρνιν ἔφη·
Ἐὰν μὲν οὖν
ἀσάλευτος ὄρνις ἐνθάδε μείνῃ͵
συμφέρει πᾶσαν στρατιὰν τοῖς ὧδε προσεμμένειν·
εἰ πέταται δ΄ εἰς τοὔμπροσθεν͵ πάντας ἡμᾶς προάγειν·
εἰ δ΄ ὄπισθεν ἐπιστραφῇ͵ πράττειν ἡμᾶς ὡσαύτως.
Παρὰ τοῦ μάντεως δ΄ αὐτὰ Μοσόμαχος ἀκούσας
βέλος τῷ τόξῳ προσβαλὼν ἀπέρριψεν εἰς ὄρνιν͵
καὶ τὸν μὲν ὄρνιν θανατοῖ͵ τὸν δέ γε μάντιν αὖθις
λύπην αὐτὸς προὐξένησε καὶ τοὺς συνόντας τούτῳ.
Ὅθεν λαβὼν Μοσόμαχος νεκρὸν τὸν ὄρνιν ἔφη·
Τί͵ κακοδαίμονες͵ ἐμοὶ μέμφεσθε; πῶς γὰρ οὗτος͵
μὴ σωτηρίαν τὴν αὑτοῦ καὶ τὴν ζωὴν προβλέπων͵
τοσούτου πλήθους ἔβλεψε συμφέρον καὶ προλέγει;
Εἰ γὰρ τὸ μέλλον ἔβλεπεν͵ οὐκ ἂν εἰς τόπον τοῦτον
ἦλθεν αὐτὸς κατασφαχθεὶς τῷ τόξῳ Μοσομάχου.
Καὶ ταῦτ΄ εἰπὼν Μοσόμαχος κατῄσχυνε τὸν μάντιν.